Οι κτητικές αντωνυμίες είναι αυτές που φανερώνουν σε ποιον ανήκει κάτι (σε ποιον ανήκει το κτητικό, δηλαδή αυτό που κατέχεται). Δείχνουν δηλαδή τον κτήτορα (κάτοχο).
Δυνατοί τύποι (δίνονται έμφαση στον κτήτορα):
Πρόσωπο | Ενικός | Πληθυντικός |
Α' | δικός μου, δική μου, δικό μου | δικοί μας, δικές μας, δικά μας |
Β' | δικός σου, δική σου, δικό σου | δικοί σας, δικές σας, δικά σας |
Γ' | δικός του/της/του, δική του/της/του, δικό του/της/του | δικοί τους/των, δικές τους/των, δικά τους/των |
- Οι δυνατοί τύποι κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο.
Αδύνατοι τύποι (λιγότερο εμφατικοί, πιο συνηθισμένοι):
Πρόσωπο | Ενικός | Πληθυντικός |
Α' | μου | μας |
Β' | σου | σας |
Γ' | του, της, του | τους, των |
- Οι αδύνατοι τύποι είναι άκλιτοι (δεν αλλάζουν).
- Του/της/του (Γ' ενικού): Το "του" χρησιμοποιείται για αρσενικό και ουδέτερο, ενώ το "της" για θηλυκό.
- Τους/των (Γ' πληθυντικού): "Τους" χρησιμοποιειται ως αιτιατική και γενική για το αρσενικό και θηλυκό και "των" ως γενική για το ουδέτερο.
Παραδείγματα:
- Δυνατοί τύποι:
- Αυτό είναι το δικό μου βιβλίο. (Έμφαση στο ότι το βιβλίο ανήκει σε εμένα.)
- Η τσάντα είναι δική της.
- Τα παιχνίδια είναι δικά τους.
- Αδύνατοι τύποι:
- Το βιβλίο μου είναι καινούριο. (Λιγότερη έμφαση.)
- Πού είναι η τσάντα σου;
- Χάλασε το παιχνίδι τους.
Σημαντικά σημεία:
- Οι δυνατοί τύποι μπαίνουν συνήθως μετά το ουσιαστικό που προσδιορίζουν και συμφωνούν μαζί του σε γένος, αριθμό και πτώση. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και χωρίς ουσιαστικό, όταν αυτό εννοείται.
- Οι αδύνατοι τύποι μπαίνουν συνήθως πριν από το ρήμα ή μετά το ουσιαστικό (και είναι εγκλιτικές λέξεις, δηλαδή τονίζονται μαζί με την προηγούμενη λέξη).
- Οταν οι αδύνατοι τύποι μπαίνουν πριν απο το ρήμα μπορουν να δώσουν εμφαση. Παράδειγμα: Μου αρέσει το παγωτό (σε εμένα αρέσει, δίνει έμφαση).
- Η επιλογή μεταξύ δυνατών και αδύνατων τύπων εξαρτάται από το αν θέλουμε να δώσουμε έμφαση στον κτήτορα ή όχι.