Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)
Για καλύτερη θέαση, μπορείτε να γυρίσετε το κινητό οριζόντια.
Ο Μάρκος ήταν μια πρόκληση. Όχι με την κακή έννοια, αλλά με την έννοια της συνεχούς αναζήτησης ορίων. Στην Τρίτη Δημοτικού, το "ήσυχα" δεν υπήρχε στο λεξιλόγιό του. Φώναζε απαντήσεις χωρίς να σηκώνει το χέρι, πεταγόταν από τη θέση του, ενοχλούσε τους συμμαθητές του, και μερικές φορές, όταν ένιωθε πραγματικά αδικημένος, έριχνε και καμιά κλωτσιά στο θρανίο. Οι συνάδελφοι μου είχαν σηκώσει τα χέρια ψηλά. "Απείθαρχος," "προβληματικός," "αδιόρθωτος," ήταν μερικές από τις λέξεις που ψιθύριζαν στους διαδρόμους. Εγώ, όμως, έβλεπα κάτι άλλο στα μάτια του Μάρκου. Έβλεπα μια σπίθα, μια ανάγκη για προσοχή που εκφραζόταν με τον πιο λάθος τρόπο.
Η πρώτη προσέγγιση ήταν η κλασική: παρατηρήσεις και συνέπειες. Τίποτα δεν φαινόταν να λειτουργεί. Ο Μάρκος συνέχιζε να είναι ο Μάρκος, ο θορυβώδης, ο ανυπότακτος. Μια μέρα, μετά από ένα ιδιαίτερα έντονο επεισόδιο, όπου ο Μάρκος είχε διακόψει το μάθημα φωνάζοντας ασυναρτησίες, τον κράτησα μετά το σχόλασμα. Δεν τον μάλωσα. Αντίθετα, τον ρώτησα απλά: "Μάρκο, τι συμβαίνει; Γιατί νιώθεις την ανάγκη να φέρεσαι έτσι;"
Η απάντηση ήρθε διστακτικά, με δάκρυα στα μάτια. "Κανείς δεν με ακούει, κύριε," ψιθύρισε. "Στο σπίτι φωνάζουν συνέχεια, και στο σχολείο… νιώθω σαν να μην υπάρχω."
Εκείνη τη στιγμή, κατάλαβα. Ο Μάρκος δεν ήταν απλά ένα "προβληματικό παιδί". Ήταν ένα παιδί που λαχταρούσε να ακουστεί, να γίνει ορατό. Χρειαζόταν βοήθεια...
Άλλαξα εντελώς την προσέγγισή μου. Άρχισα να του δίνω μικρές αρμοδιότητες στην τάξη, όπως να μοιράζει τα τετράδια ή να σβήνει τον πίνακα. Τον ρωτούσα τη γνώμη του για διάφορα θέματα, ακόμα και για ασήμαντα πράγματα, όπως ποιο χρώμα μαρκαδόρου να χρησιμοποιήσω. Τον επαινούσα δημόσια για κάθε μικρή του πρόοδο, ακόμα και για το ότι κατάφερε να μείνει στη θέση του για δέκα λεπτά.
Η αλλαγή δεν ήρθε αμέσως. Υπήρχαν πισωγυρίσματα, στιγμές που η παλιά συμπεριφορά του Μάρκου επανερχόταν. Αλλά σιγά σιγά, άρχισα να βλέπω μια μεταμόρφωση. Ο Μάρκος έγινε πιο ήρεμος, πιο συνεργάσιμος. Άρχισε να σηκώνει το χέρι του, να περιμένει τη σειρά του, να ακούει τους άλλους. Η σπίθα στα μάτια του δεν έσβησε, απλά άρχισε να καίει με ένα πιο σταθερό, πιο ζεστό φως.
Στο τέλος της χρονιάς, ο Μάρκος δεν ήταν πια το παιδί που όλοι θεωρούσαν "αδιόρθωτο". Ήταν ένα παιδί που είχε βρει τη φωνή του, που είχε μάθει να εκφράζεται με υγιή τρόπο. Και εγώ, είχα μάθει ένα πολύτιμο μάθημα: πίσω από κάθε "προβληματική συμπεριφορά", κρύβεται μια ιστορία, μια ανάγκη που περιμένει να ακουστεί. Και μερικές φορές, το μόνο που χρειάζεται είναι ένας δάσκαλος που να είναι πρόθυμος να ακούσει.
